Viêm thanh quản là gì?
Viêm thanh quản là tình trạng viêm của thanh quản do hoạt động quá mức, bị kích ứng hoặc bị nhiễm trùng. Bên trong thanh quản là những dây thanh – hai nếp gấp của màng nhầy bao phủ sụn và cơ. Thông thường, dây thanh đóng mở nhịp nhàng, tạo thành âm thanh thông qua chuyển động và rung động của chúng. Nhưng khi bị viêm hoặc bị kích thích, dây thanh quản sưng lên, làm biến dạng âm thanh do không khí truyền qua chúng tạo ra. Kết quả là giọng nói nghe có vẻ khàn. Trong một số trường hợp viêm thanh quản, người bệnh có thể mất giọng nói.
Viêm thanh quản diễn ra trong thời gian ngắn gọi là viêm thanh quản cấp tính, còn nếu kéo dài thì là viêm thanh quản mạn tính. Đa số các trường hợp viêm thanh quản gây ra bởi virus và không nghiêm trọng. Nhưng nếu bị khàn tiếng kéo dài, đây có thể báo hiệu một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn nghiêm trọng hơn.
Triệu chứng viêm thanh quản
Trong hầu hết các trường hợp, triệu chứng của bệnh kéo dài ít hơn một vài tuần. Tuy nhiên, cũng có trường hợp các triệu chứng kéo dài và do một nguyên nhân nghiêm trọng khác gây nên. Các dấu hiệu của viêm thanh quản có thể bao gồm:
- Khàn tiếng
- Giọng nói yếu hoặc mất giọng
- Cảm giác nhột và khô cứng trong cổ họng
- Viêm họng
- Cổ họng khô
- Ho khan
Viêm thanh quản cấp tính
Tình trạng tạm thời, có thể cải thiện sau khi nguyên nhân tiềm ẩn gây viêm nhiễm được chữa khỏi. Nguyên nhân dẫn đến viêm thanh quản cấp tính:
- Nhiễm virus, tương tự như nhiễm virus gây cảm lạnh
- Căng thẳng giọng nói do la hét nhiều
- Nhiễm trùng do vi khuẩn, mặc dù nguyên nhân này ít phổ biến hơn
Viêm thanh quản mãn tính
Viêm thanh quản kéo dài hơn ba tuần được gọi là mãn tính, đa phần là do tiếp xúc với các chất kích thích trong thời gian dài. Nguyên nhân gây ra bệnh mãn tính:
- Các chất kích thích hít phải, chẳng hạn như khói hóa học, chất gây dị ứng hoặc khói
- Trào ngược axit, còn được gọi là bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
- Viêm xoang mạn tính
- Sử dụng rượu quá mức
- Sử dụng giọng nói nhiều (chẳng hạn như ca sĩ hoặc hoạt náo viên)
- Hút thuốc
- Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm
- Nhiễm một số loại ký sinh trùng
Các nguyên nhân khác gây khàn tiếng mãn tính, như bệnh ung thư hoặc liệt dây thanh, có thể do chấn thương dây thần kinh do phẫu thuật, chấn thương ở ngực hoặc cổ, ung thư, rối loạn thần kinh hoặc các tình trạng sức khỏe khác
Chẩn đoán bệnh
Nội soi thanh quản: bác sĩ kiểm tra dây thanh quản bằng cách sử dụng một ống nội soi nhỏ với một máy ảnh nhỏ và ánh sáng qua mũi hoặc miệng và đi vào phía sau cổ họng của bạn. Sau đó, bác sĩ có thể theo dõi chuyển động của dây thanh âm.
Sinh thiết: nếu bác sĩ của bạn nhìn thấy một khu vực đáng ngờ, bác sĩ có thể làm sinh thiết – lấy mẫu mô để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Điều trị viêm thanh quản
Viêm thanh quản cấp tính thường tự khỏi trong vòng một tuần hoặc lâu hơn một chút. Các biện pháp tự chăm sóc, chẳng hạn như nghỉ ngơi bằng giọng nói, uống nước và làm ẩm không khí, cũng có thể giúp cải thiện các triệu chứng.
Các phương pháp điều trị viêm thanh quản mãn tính nhằm điều trị các nguyên nhân gây ra bệnh, chẳng hạn như chứng ợ nóng, hút thuốc hoặc sử dụng quá nhiều rượu.
Thuốc được sử dụng trong một số trường hợp bao gồm:
- Thuốc kháng sinh: trong hầu hết các trường hợp viêm thanh quản, thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng gì vì nguyên nhân thường là do virus. Nhưng nếu bị nhiễm trùng do vi khuẩn, bác sĩ có thể đề nghị dùng kháng sinh.
- Thuốc corticosteroid: đôi khi corticosteroid có thể giúp giảm viêm dây thanh âm. Tuy nhiên, phương pháp điều trị này chỉ được sử dụng khi có nhu cầu cấp thiết để điều trị bệnh.
Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cần phẫu thuật.
Cách phòng ngừa bệnh
Tránh hút thuốc và tránh xa khói thuốc. Khói thuốc làm khô cổ họng, nó cũng có thể khiến dây thanh quản của người bệnh bị kích thích.
Hạn chế rượu và caffein vì khiến người bệnh mất toàn bộ lượng nước trong cơ thể.
Uống nhiều nước; chất lỏng giúp giữ cho chất nhầy trong cổ họng của người bệnh loãng và dễ dàng thông ra.
Bỏ thức ăn cay ra khỏi chế độ ăn. Thức ăn cay có thể khiến axit trong dạ dày đi vào cổ họng hoặc thực quản. Điều này có thể dẫn đến chứng ợ nóng hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Bổ sung nhiều loại thực phẩm lành mạnh trong chế độ ăn uống. Ăn trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Thực phẩm có nhiều loại vitamin như vitamin A, E và C rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể. Những thực phẩm này cũng có thể giúp giữ cho màng nhầy trong cổ họng khỏe mạnh.
Tránh tằng hắng giọng. Điều này gây hại nhiều hơn lợi, vì nó gây ra rung động bất thường cho dây thanh quản của người bệnh và có thể làm tăng sự sưng tấy. Hắng giọng cũng khiến cổ họng tiết ra nhiều chất nhầy và có cảm giác rát họng khiến người bệnh lại muốn hắng giọng trở lại.
Tránh để nhiễm trùng đường hô hấp trên. Cần rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc với những người bị nhiễm trùng đường hô hấp trên như cảm lạnh.
Câu hỏi thường gặp
1. Viêm thanh quản có nguy hiểm không?
Khi bị viêm thanh quản cấp tính, người bệnh có thể tự khỏi bằng cách nghỉ ngơi giọng nói và uống nhiều nước. Việc sử dụng giọng nói quá mức trong đợt viêm thanh quản cấp tính có thể làm tổn thương nặng hơn cho dây thanh quản.
Cần đi khám bác sĩ nếu các triệu chứng viêm thanh quản của người bệnh kéo dài hơn hai tuần.
Đến bệnh viện ngay lập tức nếu bệnh nhân có dấu hiệu sau:
- Khó thở
- Ho ra máu
- Sốt mãi không khỏi
- Đau tăng dần trong nhiều tuần
Đối với trẻ em, phụ huynh phải ngay lập tức đưa trẻ đến bệnh viện nếu có triệu chứng sau:
- Tạo ra âm thanh thở ồn ào, the thé khi hít vào (stridor)
- Chảy nhiều hơn bình thường
- Khó nuốt
- Khó thở
- Bị sốt
2. Biến chứng của viêm thanh quản là gì?
Trong một số trường hợp viêm thanh quản do nhiễm trùng thì tình trạng viêm nhiễm có thể lây lan sang các bộ phận khác của đường hô hấp.
Phòng khám tai mũi họng
Phòng khám tai mũi họng tại Bệnh viện Đức Khang được trang bị đầy đủ máy móc phục vụ công tác chẩn đoán và điều trị. Bác sĩ chuyên khoa Tai mũi họng tận tình tư vấn, lên kế hoạch điều trị bệnh tối ưu cho từng bệnh nhân về bệnh lý tai mũi họng như viêm xoang, viêm tai, đau họng, viêm amidan và các tình trạng bệnh phức tạp khác.
Đặt hẹn với Phòng khám Tai mũi họng:
Điền thông tin vào phiếu đặt hẹn TẠI ĐÂY
Gọi vào Hotline Bệnh Viện 0903.056.132
Trực tiếp đến đăng ký khám tại Bệnh viện Đức Khang
500 Ngô Gia Tự, P9, Q5, TP. HCM (cổng số 1)
129A Nguyễn Chí Thanh, P9, Q5, TP. HCM (cổng số 2)
Đội ngũ bác sĩ
BS CKII Trịnh Thanh Mai
BS CKII Trần Thanh Bình
BS CKI Mai Huỳnh Lạc
Nguồn tham khảo
- Mayo Foundation for Medical Education and Research. (2020, July 24). Laryngitis. Mayo Clinic. Retrieved March 9, 2022, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/symptoms-causes/syc-20374262